Muzaffer Koşan
Tarihi ve turistik yerleri, doğal güzellikleri ve kanyonlarıyla ünlü Kemaliye, asırlık lezzetlerle de adından söz ettiriyor.
Kuru dut ve cevizle yapılan, eski dönemlerde saraylarda padişahlara ikram edilmesi nedeniyle ‘padişah tatlısı’ olarak da adlandırılan lök, damaklarda eşsiz bir tat bırakıyor.
Erzincan’ın Kemaliye ilçesi doğası ile olduğu kadar yöresel Lök tatlısı ile de ünlü. Lök tatlısının yapımında sadece dut kurusu ve ceviz kullanılıyor. Zahmetli bir yapımı olan ceviz ve dut kurusunun birleşmesinden ortaya çıkan lök tatlısının lezzeti dillere destan.
Erzincan’ın Kemaliye ilçesinde ceviz ve dut karışımıyla yapılan “lök” adlı tatlı, rağbet görüyor. Kuru dut ve cevizin yaklaşık 3 saat dövülüp macun haline getirilmesiyle elde edilen yöresel tatlı, porsiyon ve paket halinde satışa sunuluyor.
Kemaliye ilçe merkezi ve köylerinde önceden hemen hemen her evde yapılan ve zamanla unutulmaya yüz tutan lök tatlısı, ilçedeki “lök hane” adlı işletmede yapılarak sofralara sunuluyor.
Kuru dut ve cevizin yaklaşık 2 bin – 2 bin 500 vuruş ile taş dibeklerde dövülüp macun haline getirilmesiyle elde edilen yöresel tatlı, porsiyon ve paket halinde satışa sunuluyor. İlçede yıllardır faaliyet gösteren lök haneyi ziyaret eden yerli ve yabancı turistler, eşsiz lezzeti tadıyor. Lök, yoğun talep görüyor.
Lök Ustası Faruk Sağçolak: “Bizim lökümüz Kemaliye’mizin, Türkiye’mizin, olmazsa olmazı. Biraz daha açılırsak dünyanın olmazsa olmazı lökümüz Kemaliye’de. Kurutulmuş dutlarımızı değirmenlerde öğütüyoruz. Un haline getiriyoruz. Daha sonra cevizlerini ilave ederek yaklaşık 2 bin – 2 bin 500 vuruş vura vura taş dibeklerde mamül hale getiriyoruz. Bu lök tamamen bir enerji kaynağı olup Kemaliye dağlık kayalık coğrafi şartları bayağı ağır olan bölgemiz. Burada enerji ihtiyacımız var. Bu enerjiyi lökten karşılıyoruz. Herkese tavsiye ediyorum. Gelsinler her taş yerinde ağırdır. Kemaliye’de lök yesinler. / Lökün geçmişi çok eski yıllara dayanır. Biz çocukken de vardı. Bizim babalarımızın çocukluğunda da vardı. Hatta bu lök öyle bir şey ki televizyonun, elektriğin olmadığı zamanlarda insanlar yüzük oyunları oynarlarmış. Buna benzer seyirlik oyunlar oynarlarmış. Bu oyunlarda kaybeden tarafa lök dövme cezası verirlermiş. Bayağı meşakkatli bir şey. / Çok eski tarihlerde de Osmanlı saraylarından günümüze gelen Osmanlıdan günümüze gelen bir tatlı çeşidimiz” dedi.
Vatandaşlar: “Lök dut ile cevizin karşımıdır. İyice döverler bunu. Harput’ta badem ile yaparlar. Orada tut unu derler buna. Dut ile tut bazen karıştırılıyor. Doğrusu dut demek. Çok lezzetli bir şey. Kalorisi biraz yüksek ama uzun zaman da saklama imkanı var. Buraya has bir yiyecek. Buna benzer bir takım unutulmaya yüz tutmuş olan mutfağımızın değerli ürünlerini de bu restoranlar, yine Eğin’in kültürü ile ilgilenen eski Eğinliler gün ışığına çıkarıyorlar. Onlara da kültürlerine sahip çıktıkları için teşekkür ediyorum. Dışarıdan gelen yabancılar, burayı bilmeyenler hem yurt dışından hem yurt içinden gelenler için çok değişik bir lezzet, çok değişik bir tat oluyor bu. Çok memnunuz burada çok güzel günler geçiyoruz. Tarihi yerleri geziyoruz. Dinlenme için çok uygun müsait bir yer”, “Çok güzel bir lezzet. Severek yiyiyoruz. Besleyici. Biraz kalorisi yüksek ama enerji veriyor. Kaliteli bir enerji. Çocuklarla severek yiyiyoruz” , “Kemaliye ilçesi eski adı ile Eğin tarihi ve doğal güzellikleri olan bir ilçe. Bununla birlikte kendine has çok özel lezzetleri de olan bir yer. Biz de biraz önce lökü tattık. Önceden de bildiğimiz bir tattı ama bugünün endüstriyel tatlılarına zıt olarak çok doğal, hem sağlıklı hemde lezzetli bir yiyecek. Buraya gelenlerin tatmasını öneririm. Bunun dışında buranın yöresel hangi lezzetleri varsa hepsini tatmalarını öneririm. Ayrıca seyahat eden vatandaşlarımızın da bu tür böyle mimarisini, sanatını, tarihini korumuş ilçeleri ziyaret ederek hem buranın ekonomisine katkı yapmak gerektiğini hem de bu bölgeleri korumak gerektiğini hatırlatmak istiyorum” dediler.
