Taner Yılmazçelik
Çiftçilerin katılımı ile 2020 yılında uygulanması planlanan Sulama Suyu ücretleri ve çiftçilerin sorunları ile ilgili değerlendirme toplantısı yapıldı.
Erzincan Ziraat Odası Başkanlığı ve Erzincan Pancar Ekicileri Kooperatifi Başkanlığı tarafından organize edilen ve katılım sağlanan toplantı Müftülük toplantı salonunda yapıldı. Erzincan Valisi Ali Arslantaş, AK Parti Erzincan Milletvekilleri Süleyman Karamana, Burhan Çakır, Erzincan Belediye Başkanı Bekir Aksun, Ziraat Odası Başkanı Tamer Geyik, Pancar Ekicileri Kooperatifi Yönetim Kurulu Üyesi Hıdır Güzel, Ak Parti İl Başkanı Cavit Şireci, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İl Başkanı Ayhan Doğan, Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) İl Başkanı Salih Aksu, İl Genel Meclisi Başkanı Bekir Yıldız, DSİ Müdürü Hakan Bekar, Erzincan Sulama Birliği Müdürü Sebahattin Demiröz, Tarım İl Müdürü Murat Şahin, İl Özel İdaresi Genel Sekreteri Yaşar Felekoğlu, Kamu Kurum ve Kuruluş Müdürleri, Sivit Toplum Örgütü Temsilcileri,Köy Muhtarları ve çiftçiler katıldı.
Toplantı Saygı duruşunda bulunulması ve İstiklal Marşının okunması ile başladı.
Toplantıda ilk olarak söz alan Erzincan Ziraat Odası Başkanı Tamer Geyik toplantının amacı hakkında bilgile verdi. Tamer Geyik açıklamasında şunları söyledi; “İlimizde Sulama Suyu konusunda yaşanan problemler ve çözüm önerileri konularında karşılıklı görüş alışverişinde bulunmak ve bu sorunun çözümüne yönelik olarak bir yol haritası belirlemek maksadıyla, 17Ocak 2020 tarihinde İlimizde bu salonda bir toplantı gerçekleştirilmiş ve bu toplantı sonucunda ortaya çıkan görüş ve değerlendirmeler sonucunda bir sonuç raporu tanzim edilerek ilgili kurum ve kuruluşlara resmi yoldan iletilmiştir.
Üreticilerimizi maddi açıdan etkileyen unsurların başında MALİYETLER gelmektedir.Sadece Sulama Suyu ücretlerinde değil; tohum, gübre, ilaç,mazot, hasat- harman ve nakliye vb. maliyet unsurlarındada önemli oranlarda artışlar meydana gelmiştir.Buna mukabil ne yazıkki, ürün fiyatları aynı oranda artmamıştır.Nitekim, ürün pazarlama konularındada yaşanan sıkıntılar neticesinde üreticilerimiz maddi sıkıntı içine düşmüş bulunmaktadır.
Bitkisel Üretimde en önemli unsuru oluşturan SULAMA SUYU ile ilgili olarak 2020 yılında ürün bazında uygulanacak olan ücretler onaylanmış bulunmaktadır. Buna göre; POMPAJ BÖLGESİNDE sulama suyu bedelleri % 90, Cazibe Bölgesinde ise % 50 oranında artırılmış bulunmaktadır.
Pompaj Sulama Bölgesinde sulama bedeli 2019 yılında bir dekar alandan 150 Tl.den 285 TL.ye, Cazibe Bölgesinde ise 40 Tl.den 60 Tl.’ye çıkarılmış bulunmaktadır. SORUYORUM SİZLERE,Böyle bir tablo içerisinde SÜRDÜRÜLEBİLİR ÜRETİM nasıl devam edecektir?. Sulama Suyu Ücretlerindeki artış oranlarının üreticilerimiz ve Sivil Toplum Örgütleri olarak bizlerin vicdanında kabulü ve tasdiki mümkün değildir. Maliyet unsurlarında meydana gelen artışlara karşılık ürünlerin satış değerleri aynı oranda artmamıştır. Bu nedenle desteklemeler ciddi oranlarda artırılmalı ve üreticilerimiz kesinlikle mağdur edilmemelidir. Aksi halde üreticilerimiz ürün ve ekim alanlarını azaltmak durumunda kalacaklardır. Bundan dolayı köylerde sürdürülebilir Tarım ve Hayvancılık kalmayacaktır. Köylerimizde hızlı bir şekilde boşalacaktır
İlimiz, 300 mm/m.kare yağış miktarıyla yarı kurak iklim kuşağında olup, yapay yollarla sulama yapılması zorunludur.Nitekim, bitkilerde bir canlıdır ve özellikle büyüme evrelerinin krıtik dönemlerinde suya şiddetle ihtiyaç duyarlar.Bitkilerin bu kritik devrelerinde sulama yapılmaz ise ürün miktarında yaklaşık %30 ila 50’ lere varan kayıplar meydana gelir. 2019 yılı üretim sezonunda Sulama Suyu konusunda yaşadığımız sıkıntıları yakinen bilmektesiniz.Nitekim, 2018 yılında Şekerpancarından bir dekardan ortalama 5900 kg. ürün alınır iken, bu rakam 2019 yılında 3900 kg.’a düşmüş bulunmaktadır. Oluşan bu kayıplar ,aynı zamanda ülkemizinde milli bir kaybıdır. Bu konuyla ilgili sıkıntıların çözümüne yönelik temel önerilerimiz, maddeler halinde çıkarılmıştır: Sulama kanalları acilen yenilenmeli ve su kayıpları önlenilmelidir. Pompaj Sulama Sistemi yerine, Cazibe Usulü Sulama Sistemi planlanarak hayata geçirilmelidir. Bu kapsamda; GES, HES ve Basınçlı sulama sistemleride projelendirilerek ivedilikle üretimin hizmetine sunulmalıdır. Vahşi Sulama Sisteminden vazgeçilmeli ve bunun yerine Basınçlı Sulama Sistemleri teşvik edilmeli ve yaygınlaştırılmalıdır. Ballı barajınada ivedilikle başlanılmalıdır. Güneydoğu illerimizin bir kısmında ( Diyarbakır,Siirt, Şırnak, Şanlıurfa, Mardin, Batman) halihazırda uygulanan ve 2019 yılındadada Karaman ilinde uygulanmaya başlanan Elektirik Enerji Desteği Programı kapsamına ilimizde dahil edilmelidir. Pompaj bölgesi cazibeden ayrılmalı ve il Özel İdaresine devredilmelidir. Sulama ücretleride finanse edilmelidir. Açıklanan sulama suyu ücretleri yeniden düzenlenmeli ve çiftçilerimiz üretimine devam ettirilmelidir. Arazi Toplulaştırılması Çalışmaları Basınçlı Sulama Sistemleri ile birlikte planlanmalı ve hayata geçirilmelidir.İlimizde halihazırda uygulamada olan Arazi Toplulaştırma çalışmalarının, içerik itibarıyla eksik yönleri söz konusudur. Bu çalışma, sulu tarımdan susuz tarıma geçiş gibi bir riskide bünyesinde barındırmaktadır. Bu kapsamda yapılan çalışmanın, muhit bazında parsellerin birleştirilmesinden ziyade, arazinin tamamını kapsayacak şekilde planlanması ve uygulanmasında faydalar bulunmaktadır. Ayrıca kot farkı bulunan arazilerde arazi toplulaştırmanın sıkıntı yaratacağı göz önünde bulundurulmalıdır. Arzettiğim gibi, günden güne artış gösteren üretim maliyetleri karşısında sürdürülebilir üretim, giderek zor bir sürece girmiş bulunmaktadır.Ülkemizin nüfusuna yetecek kadar gıda üretimi ve arzı stratejik açıdan son derece önem arzetmektedir.Gıda üretimine ilişkin açığın ithalat yoluyla kapatılmaya çalışılması, uzun vadede üretimin sürdürlebilirliğini ciddi manada zora sokacaktır. Bir sezonda dört mevsim yaşayan cennet ülkemizin toprakları işlenmeyecek mi? Nereye kadar ithal edeceğiz Topraklarımız kaderine mi terk edilecek? Kendi topraklarımızı ekip biçmeden gıda açığının kapatılacağını düşünmek uzun vadede hiçte akılcı değildir. Tarım ve hayvancılık sektörü, ilimiz ekonomisinin bel kemiğidir. İl Nüfusumuzun yaklaşık % 50 ye varan bir kısmı bu sektörle doğrudan ilgilidir.Yıllık bazda düşünüldüğünde; Şekerpancarından 60 trilyon, Süt Üretiminden 30 trilyon, Et Üretiminden 42 trilyon, Buğday ve Arpa üretiminden ise yaklaşık 50 trilyona varan bir katkı sözkonusudur. Netice itibarıyla, ilimiz ekonomisinin bel kemiğini üreticiler olarak bizler teşkil etmekteyiz. Ülkemizin en stratejik konularından birisi olan Tarım Konusunda; Desteklemeler başta olmak üzere, tarımsal alt yapı çalışmaları rehabilite edilerek güncellenmeli, çeşitlendirilmeli ve Gıda Güvenliği mutlaka sağlanmalıdır. Türk Çiftçisi olarak, 83 milyonu aşan nüfusumuzun yanında, 40 milyon turist ile, 5 milyonu aşan mülteci nüfusunun gıda ihtiyacını karşılamak maksadıyla gece gündüz çalışan üreticiler olduğumuz asla unutulmamalıdır. Aksi halde yeterli üretim yapılmadığı takdirde, bu kadar nüfus ne ile beslenecektir? Nasıl beslenecektir? Toplum açısından en büyük felaketlerinden birisi olan Açlıkla Mücadele Etmenin Tek Yolu Üretimden Geçmektedir. Buna Göre; Tarımsal Üretimin Sürdürülebilirliğini Sağlamaya Yönelik Olarak, Gerekli Planlama Yapılmalı Ve Çözüm Önerileri Uygulamaya Geçirilmelidir” diye konuştu.
Düzenlenen toplantıda daha sonra Devlet Su İşleri (DSİ) İl Müdürü Müdürü Hakan Bekar konuşma yaptı, Bekar konuşmasında : “ Geçen yıl Erzincan Sulama Birliği büyük bir gayretle sulama çalışmasını gerçekleştirmeye çalıştı. Elektrik ödemelerinde yaşanan aksaklıklarda hizmet verilemedi mağduriyet yaşandı. Yapılan çalışmalarla bu sorun alışılmaya çalışıldı” diye konuştu.
Ak Parti Erzincan Milletvekili Süleyman Karaman ise konuşmasında şunları söyledi.”Çiftçilerimize ne gibi kolaylıklar sağlayabiliriz diye çalışıyoruz. Sıkıntıları birlikte aşmak için çalışacağız. Sulama sorunun çözümü cazibeli sulama ile olacaktır. Ballıca barajının bir an önce yapılmasıyla Erzincan’da bu sorunu çözüme daha hızlı kavuşturacağız. Barajın hızlı şekilde tamamlanması için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Mertekli regülatörünün yapılmasıyla da orada santral kurulacak ve orda sağlanan elektrikte çiftçilerimizin elektriğinin bir kısmını karşılayacak. Cumhurbaşkanımızda Erzincan ovasının sulanması için destek istedik ve Cumhurbaşkanımızda elimizden geleni yapacağız dedi. Biz sizlerin problemlerini Ankara’da anlattık ve bu konuda destek istedik. Çiftçimize kim destek olursa hepsinin yanındayız birlikte çalışıp problemi çözeceğiz” dedi.
Topntıda daha sonra Ak Parti Erzincan Milletvekili Burhan Çakır konuşma yaptı, Çakır ise konuşmasında; “ Hep birlikte el birliğiyle bu sorunu çözeceğiz. Çiftçilerimiz daha önce ki yıllarda da mağdur oldu. Çiftçilerimiz bu konuda mağdur olmaması için çalışacağız. Bizler gücümüzün yettiği kadar yardımcı olacağız” şeklinde konuştu.
ÇİFTÇİLER ACİL ÇÖZÜM BEKLİYOR
Düzenlenen toplantıda daha sonra çiftçiler söz alarak sorunlarını dile getirerek ilgili mercilerin bu sorunların çözümü noktasında çiftçilere acilen destek vermeleri gerektiğini söylediler.
Çiftçilerin sorunlarını ilettiği bölümde söz alan Erzincan Tarım İl Müdürü Murat Şahin ise Erzincan’da arazi toplulaştırma konusu hakkında bilgiler verdi.
Düzenlenen toplantıda söz alan CHP Erzincan İl Başkanı Ayhan Doğan ise konuşmasında çiftçilerin sıkıntılarına değinerek sulama suyu ücretlerine indirim yapılması gerektiğini söyledi.
Çiftçilerin konuşmasının ardından AK Parti Erzincan Milletvekili Süleyman Karaman şunları söyledi; “Erzincan Tarım ile kalkınacak Tarım ile gelişecek, onun için tarım çok önemli çok önemli bir konuyu tartışıyoruz. Bunun içinde su gerekli bunu biz biliyoruz, bazı projeler var bunların üzerinde duruyoruz. Biz önce Ballı barajını bitirmemiz lazım iki ya da üç sene içerisinde. İkincisi çok acil bu Mertekli regülatörünü bitireceğiz ve de inşallah Girlevik ile ilgili çalışmalarımız sürecek, güneş enerjisi projesi de var. Biz sizin problemlerinizle hepimiz bununla ilgileniyoruz. Bu seneyi inşallah geçiştirebilirsek birlikte bundan sonraki yıllarda daha rahat olacak diye düşünüyorum.
Erzincan Ziraat Odası Başkanı Tamer Geyik ise programın sonunda yaptığı konuşmasında şunları kaydetti;” Bugün burada bir toplantı gerçekleştirdik konumuz ise sulama suyu ve çözüm önerileri, yerli ve milli ürünlerimizin arkasında durmak zorundayız. Biz üreteceğizki ülkemizin ekonomisi daha güçlü olsun. Bu sorunlarımızı el ele verip biran önce çözmemiz lazım” diye konuştu.
Programın kapanışında konuşma yapan Erzincan Valisi Ali Arslantaş ise Elektrikle Sulama yapılan pompaj bölgesinde %25, Cazibeli sulama yapılan bölgelerde ise %10 Sulama suyuna indirim yapılması konusunda Erzincan Sulama Birliğine talimat verdi.
