Muzaffer Koşan
Erzincan’ın yaylalarında hayvancılık yapan göçerler tarafından akkaraman koyununun sütünden elde edilen ve coğrafi işaret tescil belgesi bulunan Erzincan tulum peynirinin üretim sezonu başladı.
Erzincan’da, havaların ısınmaya başladığı Mayıs ayının sonunda koyunlarıyla yaylalara giden göçerler, yaz boyunca koyunlarını sağarak elde ettikleri sütten peynir üretiyor.
Göçerler, pişmemiş koyun sütünü, şırdan olarak bilinen doğal peynir mayası ve Kemah tuzu ile işleyerek ürettikleri peyniri daha sonra koyun postundan yapılan tulumlar, plastik bidonlar ile vakumlu ambalajlara koyuyor.
Bölgede yetişen akkaraman koyunundan elde edilen ve Erzincan Ticaret ve Sanayi Odasının (TSO) Türk Patent Enstitüsüne 20 yıl önce yaptığı başvuruyla “coğrafi işaret tescil belgesi” olan Erzincan tulum peyniri, yayla sezonunun sonuna yaklaşılan şu sıralar ise kent merkezi ile ilçelere getirilerek satışa sunuluyor.
Kentteki 300 bin anaç koyundan yılda yaklaşık 7-8 bin ton üretilen ve kendine has bir lezzeti olan tulum peyniri, yöredeki firmalarca Erzincan’ın yanı sıra başta büyük şehirler olmak üzere ülkenin birçok şehrinde sofralara lezzet katıyor.
Peynir üreticisi Nurettin Yıldırım; “Biz burada Erzincan Tulum peynirini yüzde yüz doğal üretmekteyiz. Erzincan tulum peynirini biz akkaraman koyunu sütünden bir kısım da kıl keçisi sütünden tamamen doğal üretiyoruz. Peynirimizin içeriğinde şırdan mayasından yaptığımız maya ile mayalıyoruz. Artı ilave olarak Kemah tuzu var. Onun için yüzde yüz doğal diyiyoruz peynirimize. Peynirimizi biz Erzincan’ın yüksek rakımlı yaylaların bin bir çeşit zengin bitki örtüsünden alıyoruz. Özelliğini. Üretimi biz akkaraman koyun sütünü günde iki kere alıyoruz koyunumuzdan. Sütü aldıktan sonra bunu belirli bir saat dinlendiriyoruz. Dinlendirdikten sonra maya ile buluşturuyoruz. Maya ile buluştuktan sonra telemeyi süzeklere alıp dinlendiriyoruz. Bir gece. Bir gece dinlendikten sonra tekrar özel peynir için yapmış olduğumuz mandıramıza alıyoruz. Buradan tamamen suyunu doğal attırdıktan sonra parçalamasını tuzlamasını yapıyoruz. Tuzlamasını yaptıktan sonra da bunu biz pamuktan yapmış olduğumuz bez torbalara basıyoruz. Orada belli aşamalarda dinlendirip tamamen tuzunu aldıktan sonra hazırlamış olduğumuz deri, koyun derisi, keçi derisi ve bidonlara basıyoruz. Ondan sonra da depoya alıp 3 ay olgunlaşmaya bırakıyoruz. 3 ay olgunlaştıktan sonra peynirimizi paketlemeye, yemeye hazır hale getirmiş oluyoruz. Ondan sonra isteğe göre paketleyip satışa sunuyoruz. / Devletimizden Allah razı olsun. Sahip çıktı. Pandemi konunda çok yardımcı oldular bize. Tabii belli sıkıntılarımız oldu ama devletimiz yardımcı oldu. Yaylalara çıkışımızda yayla sorunlarımızda. Bu sene havalarında serin gitmesinden dolayı bir şansımız var. Üretimin daha fazla olacağını düşünüyoruz. Çünkü havalar serin olursa yaylaların yeşilliği, yeşil kalır. Bol olursa da süt verimimiz biraz daha artar. Onunda artışını bu sene inşallah alacağız” dedi.
Erzincan Tarım ve Orman İl Müdürü Murat Şahin; “İlimizin en önemli coğrafi işareti olan tulum peyniri üretiminin yapıldığı yerde bulunmaktayız. Ürünümüz Erzincan Tulum peyniri bilindiği üzere ilimizin coğrafi işareti olan en önde gelen ürünlerinden biri. Tulum peyniri dendiği zaman ilk akla gelen il olarak Erzincan akla gelmektedir. İlimizde 300 bini sağılan koyun olmak üzere 460 bin küçükbaş varlığımız bulunmakta olup bunlar ilimiz merkez ve ilçelerimizde kışın ağıllarında bulunmakla birlikte yazın Haziran ayının başlaması ile yüksek rakımlı yaylalara göç etmektedirler. Burada peynir üretimini gerçekleştirmektedirler. Yaklaşık 1 Haziran gibi yaylalara çıkan üreticilerimiz Eylül sonuna kadar yüksek yaylalarda özellikle kekiğin bol olduğu yaylalarda ve birçok bitki spektrumunun geniş olduğu ilimizde yaylalarda konaklamakta ve peynir üretimini devam ettirmektedirler. Bu sene de özellikle şu ana kadar sezonun serin gitmesi ve bitki örtüsünün istenilen düzeyde olması sebebiyle yıllık 5-6 bin ton olan peynir üretimimizi bu sene 7-8 bin ton üretim beklemekteyiz. Kendi meralarımızın kullanılması açısından da şunu ifade edebiliriz. Yıllık 50’ye yakın üreticimiz meralarımızı kiralayarak çıkmaktadırlar. Görüldüğü üzere burada üretimi devam ettirmekte tüketicilerimize en güzel şekilde tadacakları, yiyecekleri, kahvaltılarını süsleyecekleri tulum peynirini üretmektedirler. İnşallah bu sene verimli bir sezon geçmesini beklemekteyiz. Tabii ülkemizin içinde olduğu bu pandemi sürecinde de üreticilerimizin hep yanında olduk. Yaylaya çıkışlarında diğer ihtiyaçlarında üreticilerimiz her zaman bizlerle birlikte hareket ettiler. Onlara da teşekkür ediyoruz” dedi.
